مدیتوریست: فرمان‌های پی در پی رهبر طالبان در جهت تحمیل محدویت‌های بیشتر بر زنان تا زدن قفل بر درِ آرایشگاه‌های زنان را پوشش داده است.
به گزارش مدیتوریست، پیش از این حضور زنان ودختران در مکتب‌ها، دانشگاه‌ها و دیگر نهادهای آموزشی و اشتغال آنها در ادارات و سازمان‌های دولتی و بین‌المللی به حکم ملاهبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، ممنوع شده بود.
ملاهبت الله آخوندزاده، به‌تازگی از وزارت امر به معروف و نهی از منكر خواسته است، تا فعالیت تمامی آرایشگاه‌های زنانه را در افغانستان ظرف یک ماه متوقف کنند.
برای بررسی تبعات حکم تازه رهبر طالبان، عزیزالرحمن آبرام (خبرنگار) به همراه محمد هارون نیازی (تصویربردار) به یکی از سالن‌های زیبایی در شهر مزارشریف مرکز ولایت بلخ رفتند؛ سالنی پُر زرق و برق که با هزاران امید برای تامین کافی نیازهای مالی چند خانواده به همت طاهره محمدی راه‌اندازی شده است.
طاهره محمدی، مسوول این آرایشگاه می‌گوید، ۱۸ سال از عمرش را وقف یادگیری شغل آرایشگری کرده است و در حال حاضر ۱۶ تن از دختران جوان نیز در این سالن با او سرگرم کار هستند اما فرمان اخیر طالبان مبنی بر بسته شدن آرایشگاه‌های زنانه او را نگران آینده ناروشنی کرده که در انتظارش است زیرا همسرش بیکار است و او تنها نان آور خانواده‌ای ۷ نفره است.
خانم محمدی توضیح داد: «۱۸ سال از تجربه کاری‌ام به عنوان آرایشگر می‌گذرد، از آرایشگاهی کوچک آغاز کردم و کم کم این سالن بزرگ را ساختم، این سالن را با صرف هفت‌هزار دلار و با تمام پولی که پس‌انداز کرده بودم، ساخته‌ام.»
او افزود: «شوهرم بیکار است و تمام هزینه‌های خانه و زندگی و حتی تامین مخارج تحصیل فرزندانم بردوش خودم است و حالا ناامید شده‌ام، نمی‌دانم با این وسایل چه کنم چون که آرایشگاه‌ها بسته می‌شود و کسی نیست که این‌ها را خریداری کند، وضعیت دشواری است و نمی‌دانم از این به بعد چه کنم و چگونه هزینه‌های خانه و زندگی را تامین کنم.»
برشنا یعقوبی یکی از دخترانی است که طی چند سال اخیر با طاهره در این سالن زیبایی سرگرم کار است. او می‌گوید، پس از چند سال تلاش بی‌وقفه برای یادگیری این حرفه، به تازگی در این سالن زیبایی درآمدی برای خود دست و پا کرده است.
برشنا خواهر بزرگ خانواده است و پس از فوت پدرش مسوولیت تامین مخارج خانواده را بردوش می‌کشد و اما خبر بسته شدن آرایشگاه‌های زنانه برایش ناخوشایند بوده، زیرا نان‌آور دیگری در خانه‌شان نیست.
خانم یعقوبی گفت: «مدت سه سال می‌شود که در این آرایشگاه کار می‌کنم و دو سال می‌شود که این شغل را به درستی یاد گرفته‌ام و روزانه هزار تا پانزده صد افغانی درآمد دارم، پدرم فوت کرده و به تنهایی باید مصارف خانه را تامین کنم، می‌خواستم که خودم یک سالن زیبایی راه‌اندازی کنم ولی حالا که قرار شده آرایشگاه‌ها تعطیل شوند، خیلی ناراحت هستم. چون با تعطیلی دانشگاه‌ها درس که نمی‌توانستیم بخوانیم وحالا هم که نمی‌شود کار کرد. خیلی نگران آینده خود هستم.»
برخی دیگر از زنان و دختران نیز با تکیه بر سرمایه‌های خُرد و اندک خودشان به راه‌اندازی سالن‌های زیبایی کوچک رو آورده‌اند تا درآمد پایداری برای خود دست و پا کنند.
مرضیه رضایی، ۲۳ ساله، از اَوان طفولیت آرزوی داشتن یک سالن آرایشی را داشته است. او پس از سال‌ها کارآموزی در آرایشگاه‌ها، هفت سال قبل با سرمایه‌ای بالغ بر دو صد هزار افغانی که معادل ۲۳۵۰ دلار آمریکاست، در بخش دیگری از شهر مزارشریف یک آرایشگاه کوچک راه‌اندازی کرده تا هم آرزوی کودکی‌اش به حقیقت بپیوندد و هم دوشادوش پدرش بتواند سهمی در تامین نیازمندی‌های خود و خواهرانش داشته باشد.
خانم رضایی گفت:«من این آرایشگاه را در سال ۱۳۹۵ ساختم و مدت هفت سال می‌شود این آرایشگاه فعال است. این آرایشگاه یک منبع درآمدی است که به پشتوانه آن می‌توانم به خانواده‌ام از لحاظ اقتصادی کمک کنم.»
او توضیح داد:«سال پنجم مکتب بودم که تصمیم گرفتم آرایشگری یاد بگیرم و از همان زمان به پیش استادی رفتم و با تلاش‌های خودم و کمک استادم موفق شدم تا صاحب یک‌دکان شوم اما صدور فرمان طالبان برای من خیلی ناامید کننده است. آرزوی طفولیتم که می‌خواستم یک استاد آرایشگاه باشم با خاک یکسان می‌شود.»
فرمان تازه طالبان مبنی بر لزوم تعطیلی آرایشگاه‌های زنانه با واکنش‌های تُند داخلی و خارجی رو به‌رو شده است.
دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در توییتی از حکومت طالبان خواسته است که فرمان منع فعالیت آرایشگاه‌های زنان را در افغانستان لغو کند. به نوشته این نهاد، این محدودیت جدید علیه «حقوق زنان»، تاثیر منفی اقتصادی در پی خواهد داشت.
بخش زنان سازمان ملل متحد نیز در توییتی این دستور را «آخرین سرکوب حقوق، کارآفرینی و فرصت‌های شغلی زنان» دانسته است.
با این وجود، طالبان تا کنون اقدامی برای لغو این فرمان نکرده است.
رکود بازار ورود ممنوع برای مردان در آستانه عید قربان؛ مشکلات کسب و کار زنان در دوره طالبان
اما طالبان چرا دست به این اقدام زده‌اند؟
سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان یکی از دلایل ممنوعیت فعالیت آرایشگاه‌های زنانه را جلوگیری از اصراف دانسته و گفته است که کاشت مو و برداشت ابروی زنان برای زینت در تضاد با شریعت اسلام است.
محمد صادق عاکف، پنج‌شنبه، با انتشار یک پیام تصویری گفت که به آرایشگاه‌ها زنانه خبر داده شده است که پس از نزدیک به یک‌ماه دیگر حق فعالیت نخواهند داشت.
توجیه این ممنوعیت وضعیت بد اقتصادی گفته شده است.
درحالی‌که با منع فعالیت آرایشگاه‌ها نگرانی‌ها نسبت به آینده شغلی و امنیت مالی و اقتصادی هزاران زن افزایش یافته، محمد صادق عاکف مدعی شد: «زنی‌که موی زن دیگر را بر می‌دارد و همچنین زنی که موی خودش را بر می‌دارد، در حدیث لعنت شده‌اند.»
آقای عاکف افزود: «در آرایشگاه‌ها به زن‌ها موه‌های اضافی پیوند زده می‌شود، در آن‌جا ابروی زن‌ها برداشته و تراشیده می‌شود که این اعمال در تضاد صریح با شریعت است.»
گفته می‌شود که در حال حاضر ۳۱۰۰ آرایشگاه زنانه در کابل پایتخت افغانستان و ۱۲هزار سالن آرایشی در تمام ولایت‌های این کشور فعالیت دارند ولی تمامی آنها تا دو هفته دیگر بسته خواهند شد.
با این‌حال، شماری از فعالان حقوق زنان که از بیم طالبان به کشورهای دیگر پناهنده شده‌اند، وضع محدودیت‌ها در برابر کار و آموزش زنان و دختران از سوی طالبان را نشانه امتیازطلبی این گروه دانسته و جهان را به داشتن روابط دیپلماتیک اشتباه و نامشروع با طالبان متهم می‌کنند.
مونسه مبارز، فعال عرصه حقوق زنان گفت: «افزایش محدودیت‌ها و تشدید محدودیت‌ها علیه زنان واضح و مشخص است که از دید قوانین بین‌المللی، ارزش‌های حقوق بشری و حتی از دید شریعت هم جنایت نابخشودنی است ولی رهبر طالبان به منظور تأمین منافع سیاسی‌شان هر روز این محدودیت‌ها را در برابر زنان افزایش می‌دهند و جای تأسف است که جهان در برابر این همه سیاست‌های تبعیض‌آمیز گروه طالب خاموش است و راهبرد دیپلماتیک اشتباه و نامشروعی را با طالبان در پیش گرفته است.»
با آن‌که زنان در افغانستان امیدوارند که با گذشت زمان شرایط زندگی آنان تحت حکومت طالبان بهتر شود اما طالبان همواره بر طبل محدودیت‌ها در برابر زنان می‌کوبند و هر روز یک محدودیت جدید در برابر آنان وضع می‌کنند و با وضع این محدودیت‌ها شرایط زندگی برای زنان دشوارتر از گذشته‌ها می‌شود.
اما آیا درهای سالن‌های زیبایی آخرین دریچه‌های امیدواری خواهد بود که به‌روی زنان و دختران در افغانستان بسته می‌شوند؟ با گذشت زمان پاسخ این سوال مشخص خواهد شد که آیا طالبان از وضع محدودیت‌ها علیه زنان دست می‌کشند و یا به این سیاست خود در قبال زنان و دختران همچنان ادامه خواهند داد.
نگارش از عزیزالرحمن ابرام و محمد هارون نیازی -یورونیوز