مدیتوریست: پرسنل پرستاری در بخشهای مراقبت ویژه با فشارهای روانی و چالشهای متعدد روزمره مواجهاند که بر کیفیت کار و سلامت روان آنها تأثیرگذار است. مطالعهای جدید به بررسی یکی از این چالشها، یعنی دیسترس اخلاقی و ارتباط آن با فرسودگی شغلی پرداخته است. این پژوهش نشان میدهد که چگونه دیسترس اخلاقی میتواند به بروز فرسودگی و کاهش کیفیت مراقبتهای بهداشتی منجر شود.
به گزارش مدیتوریست به نقل از ایسنا، چالشهایی که پرستاران بهویژه در بخشهای مراقبت ویژه با آنها روبرو هستند، شامل مسائلی مانند نداشتن وقت و منابع کافی برای ارائه مراقبتهای لازم، قوانین و محدودیتهای سازمانی و حتی تصمیمات پزشکی در موارد حساس است. دیسترس اخلاقی، شرایطی است که در آن فرد میداند بهترین راه حل چیست، اما به دلیل موانع مختلف نمیتواند آن را انجام دهد. این وضعیت، منجر به احساس ناکامی، استرس و سردرگمی در بین پرستاران میشود. این دیسترس نهتنها بر وضعیت روحی پرستاران تأثیر منفی میگذارد، بلکه میتواند به تدریج باعث فرسودگی شغلی شود، حالتی که فرد احساس میکند توانایی انجام وظایف خود را به درستی ندارد.
بخشهای مراقبت ویژه، محیطهایی هستند که به دلیل وضعیت حساس بیماران و تصمیمگیریهای پزشکی سریع و پیچیده، پرستاران را بیشتر از سایر بخشها با دیسترس اخلاقی مواجه میکنند. چالشهایی مانند کمبود نیرو، محدودیتهای درمانی و عدم حمایت کافی از سوی سازمانها، به این فشارها دامن میزند. دیسترس اخلاقی مداوم، نهتنها باعث مشکلات جسمی مانند بیخوابی و سردرد میشود، بلکه میتواند منجر به مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی و حتی ترک شغل شود. به همین دلیل، توجه به این موضوع و راهکارهای مقابله با آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در یک پژوهش که توسط گروهی از محققان از دانشگاه شاهد و دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) صورت گرفته، این موضوع بررسی شده است. پژوهشگران در این مطالعه به دنبال بررسی ارتباط دیسترس اخلاقی با فرسودگی شغلی در پرستاران بخشهای مراقبت ویژه بودند.
برای انجام این پژوهش، محققان از ۳۵۰ پرستار شاغل در بخشهای مراقبت ویژه استان زنجان دعوت کردند تا در مطالعه شرکت کنند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامههای دیسترس اخلاقی و فرسودگی شغلی بود که توسط شرکتکنندگان تکمیل شد. سپس دادهها با استفاده از نرمافزار آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا ارتباط بین دیسترس اخلاقی و فرسودگی شغلی در این گروه از پرستاران مشخص شود.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که دیسترس اخلاقی در سطح پایینی در بین پرستاران وجود داشت. با این حال، فرسودگی شغلی در برخی ابعاد از جمله «مسخ شخصیت» در سطح بالایی قرار داشت. مسخ شخصیت حالتی است که فرد نسبت به بیماران یا دیگران سرد و بیاحساس میشود و این میتواند کیفیت مراقبت را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
علاوه بر این، بین دیسترس اخلاقی و بعد «عدم موفقیت فردی» فرسودگی شغلی نیز ارتباطی معکوس مشاهده شد؛ به این معنا که افزایش دیسترس اخلاقی، باعث کاهش احساس موفقیت فردی در پرستاران شده است.
این نتایج اهمیت زیادی دارند، زیرا نشان میدهند که دیسترس اخلاقی نهتنها بر وضعیت روانی پرستاران اثرگذار است، بلکه به طور مستقیم با فرسودگی شغلی آنها در ارتباط است. دیسترس اخلاقی باعث میشود پرستاران احساس کنند که قادر به ارائه مراقبت مناسب به بیماران نیستند و این احساس منجر به کاهش رضایت شغلی و حتی ترک حرفه پرستاری میشود.
افزایش شیوع بیماریهای پیچیده مانند کووید-۱۹، فشارهای اخلاقی بیشتری را بر پرستاران تحمیل کرده است. مراقبت از بیماران در وضعیت بحرانی، نیاز به تصمیمگیریهای اخلاقی پیچیده دارد و در صورتی که پرستاران نتوانند این تصمیمات را به درستی اجرا کنند، به شدت تحت فشار قرار میگیرند.
این پژوهش به مسئولین بهداشتی و درمانی پیشنهاد میدهد که با شناسایی عوامل ایجاد دیسترس اخلاقی و ارائه آموزشهای لازم به پرستاران، به آنها کمک کنند تا از فرسودگی شغلی جلوگیری نمایند.
لازم به اشاره است که این یافته های علمی در مجله «اخلاق پزشکی» منتشر شده اند که وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. این مجله به بررسی مسائل اخلاقی در حوزه بهداشت و درمان میپردازد و مقالاتی مانند این پژوهش را به منظور افزایش آگاهی جامعه علمی و درمانی منتشر میکند.